Geschiedenis van Wladiwostok
In 1987 is de Vereniging Woon-Werkgebouw Wladiwostok opgericht. Het is een initiatief van een groep mensen die huizen wilden bouwen die ze zelf wilden beheren. Het KNSM/Javaeiland bestond toen nog uit deels gekraakte loodsen en gebouwen en terreintjes waar stadsnomaden woonden. Toen het duidelijk werd dat de gemeente Amsterdam hier een nieuwe stadswijk wilde realiseren was het idee er in elk geval voor te zorgen dat er een gebouw zou komen met betaalbare woningen, werkplaatsen en atelierruimtes.
Na een oproep in De Volkskrant voor mensen die mee wilden doen melden zich al gauw zo’n vijftig enthousiastelingen; een bont gezelschap van kunstenaars, studenten, bijstandmoeders, journalisten en ex-krakers. Uiteindelijk toonde woningbouwvereniging Het Oosten wel belangstelling voor dit initiatief.
De ontwikkelingsfase was een moeizame tijd. De vereniging moest een lijn zien te vinden in de uiterst creatieve, vindingrijke, wilde, maar soms moeilijk verenigbare plannen van de leden. In de loop van de tijd dunde de initiatiefgroep uit. De woningbouwvereniging gooide een paar keer drastisch de plannen om door andere projekten eerst te realiseren. Ook de tijden veranderden. Uitstekend ontwikkelde ideeen sneuvelden vanwege geld, regels of een moeizame opstelling van Het Oosten. Zo kwamen er geen werkruimtes, geen flexibele schakelbare kamers en geen groepswoningen. Een kleine groep zette door en ging met de Belgische architect Jo Crepain aan de slag.
Toch is er een heel behoorlijk plan uitgekomen. In totaal zijn er 72 sociale huurwoningen gebouwd voor verschillende huishoudens (2-3-4 kamerwoningen). Elk van de vier verdiepingen heeft een gemeenschappelijke ruimte en er is een grote gemeenschappelijke ruimte, (Studio Wladiwostok) die beheerd worden door de bewonersvereniging.
Uniek zijn de acht zogeheten ‘duowoningen’. In eerste instantie was het idee om twee woningen met een gemeenschappelijke keuken en sanitair te verbinden. Op die manier kunnen twee mensen met kinderen zelfstandig samenwonen. Hoewel de tweede voordeur geschrapt is zijn de duowoningen wel gerealiseerd met twee grote kamers die allebei als woonkamer te gebruiken zijn.
De bouw van Wladiwostok startte in 1994. In juli 1995 werden de eerste woningen opgeleverd. In de eindfase kwam er nog een tegenslag voor de vereniging. In tegenstelling met eerdere afspraken mocht de vereniging niet zelf kandidaten voordragen. De leden die aan de inkomensnorm voldeden of een sociale huurwoning achterlieten kregen wel een huis aangeboden. Ongeveer de helft van de woningen ging naar leden van de vereniging. Voor de overige woningen mocht de vereniging een informatieavond organiseren om aspirant-huurders te vinden. Het uitgangspunt: ‘We willen geen anonieme buren zijn, maar ook niet voortdurend ongevraagd bij elkaar over de vloer komen.” sprak veel mensen aan. De bewonersvereniging heeft vanaf de start een groot aandeel actieve leden. En hoewel er grote scepsis was bij Het Oosten over het gebruik van de gemeenschappelijke ruimtes en het onderhoud van de binnentuin kunnen wij na 20 jaar concluderen dat die scepsis onterecht was.